ODTÜ - Tarihsel Çevre Değerlerini Araştırma Merkezi (TAÇDAM) çatısı altında “özel müze” statüsünde etkinliğini sürdüren ODTÜ Arkeoloji Müzesi, “ODTÜ Ruhu” olarak tanımladığımız değerler bütününün oluşmasına tanıklık etmiş ve bu ruhu yaşatan en özgün kampüs duraklarından biridir. Kütüphane ve İktisadi-İdari Bilimler Fakültesi arasında konumlanan bina, Behruz Çinici tarafından tasarlanan ilk kampüs binalarındandır ve öncü rektörlerimizden Kemal Kurdaş’ın desteğiyle 1969 yılında Müze olarak faaliyet göstermeye başlamıştır. Müze’yi kelimenin tam anlamıyla özgün kılan özelliği; kampüs alanı içerisinde bulunan ve tarihi en az 5000 yıl öncesine uzanan arkeolojik sit alanlarında bulunan eserlerin, doğrudan Rektörlüğe bağlı olarak kurulan bir arkeoloji müzesinde sergilenmesidir ki, bu anlamda ODTÜ örneğinin, en azından ülkemizde bir benzeri yoktur.
ODTÜ Kampüsü içinde bulunan Ahlatlıbel ve Koçumbeli arkeolojik yerleşimlerinden gelen Erken Tunç Çağı (M.Ö. 3000-2000) buluntuları Anadolu arkeolojisinin önemli eser gruplarındandır. 1933 yılında, Atatürk tarafından finanse edilerek kazısı gerçekleştirilen ilk resmi kazı olan Ahlatlıbel’in buluntuları günümüzde Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde muhafaza edilmektedir. Ahlatlıbel’e çok yakın bir konumda bulunan Koçumbeli’nin eserleri ise ODTÜ Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir. Kampüs alanı içinde bulunan ve eserleri Müze’mizde sergilenen bir diğer arkeolojik kazı alanı Yalıncak’tır. Tarihi Geç Frig Çağı’na (M.Ö. 6.yüzyıl) uzanan Yalıncak Hellenistik-Roma-Osmanlı dönemlerinde de iskan edilmiştir. Bunların yanısıra, ODTÜ’lü araştırmacıların Atatürk Orman Çiftliği ve Bahçelievler’i kapsayan Ankara Frig Nekropolü’ndeki 4 adet tümülüste yaptığı çalışmalardan elde edilen eserler de Müze’de yer almaktadır.
Eserlerin tümü, her yıl Türkiye ve dünyanın çeşitli üniversitelerden gelen araştırmacıların çalışmalarına konu olmakta, üniversitemiz öğrencileri eserler üzerinde çeşitli tezler hazırlamaktadırlar. Bu çalışmalarda Müze, ODTÜ Konservasyon laboratuvarı, ODTÜ Arkeometri Ana Bilim Dalı, ODTÜ Yerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı ve ODTÜ Güzel Sanatlar birimi öğretim üyeleriyle beraber çalışmakta, ayrıca farklı üniversitelerin eğitim fakülteleri ve müzecilik programları kapsamında Müze’de çalışmalar yapılmaktadır.